Pielęgnacja szaty cocker spaniela angielskiego

Wskazówki przygotowania i pielęgnacji szaty cocker spaniela mogą być w części użyteczne także dla właścicieli springer spanieli, rosyjskich spanieli, field spanieli, clumber spanieli, susex spanieli.
Trymowanie cocker spaniela ma uwypuklić prawidłową budowę ana­tomiczną, umożliwiając przez to sędziemu na wystawie wydanie spra­wiedliwej oceny. Nie mniej ważny problem, to prawidłowa pielęgnacja szaty na co dzień, od chwili kupna psa.
Właściwe modelowanie szaty u cocker spaniela wymaga podejścia artystycznego - to prawie rzeźbienie jego sylwetki. Usuwanie włosów zbędnych, obok walorów estetycznych, ma zasadnicze znaczenie higie­niczne. Usuwając włosy martwe umożliwiamy prawidłowe funkcjonowanie skóry, a likwidując włosy wyrastające spomiędzy palców, zapobiegamy zbieraniu się dużych ilości piachu, zbijaniu i filcowaniu się włosów, a przez to powstawaniu stanów zapalnych pomiędzy palcami.
Według standardu FCI sierść na całym tułowiu cocker spaniela musi być gęsta, krótka, o miękkim gatunku włosa, jedwabista, lśniąca. Fali­stość sierści jest niewskazana, a kędzierzawość jest wadą. Sierść nie po­winna posiadać martwych włosów, gdyż nie jest wówczas lśniąca, lecz matowa

a-1) wyskubać, 2) włosy długie, mały trójkąt na dole; b-1) wyskubać w trójkąt, 2) włosy długie zaczesać do dołu, 3) rękojeść mostka; c-1) wyskubać do (2) rękojeści mostka; d-1, 2) wyskubać; e-1) wyskubać, 2) długie włosy; f-1) prawidłowa łapa, 2) nieprawidłowo: za dużo pozostawionych włosów, 3) nieprawidłowo: włosy wycięte spomiędzy palców, widoczne pazury; g-1) łapa prawidłowa, 2) nieprawidłowo: miejsce zdegażowania; h-1) prawidłowo, 2) nieprawidłowo; i-1) włosy na ogonie ścieniowane, 2) zaznaczony staw skokowy

Trymowanie cocker spaniela polega na wyskubywaniu długich mart­wych włosów, szczególnie obficie wyrastających na czaszce, nasadzie ucha, tułowiu psa i na kończynach. Trymowanie cocker spaniela to nie strzyżenie psa, jak to niektórzy uważają, i co gorsze — praktykują. Wyskubywanie i przygotowywanie szaty cocker spaniela wymaga oczywi­ście wiele cierpliwości ze strony psa i właściciela.
Pierwszy lekki tryming młodego cockera powinien odbywać się w wie­ku sześciu miesięcy (wcześniej można tylko dokonywać wycinania wło­sów wokół łap). Polega on na usunięciu dużych ilości szczenięcego podszerstka. Częstość trymowania uzależniona jest od gatunku i koloru sierści cockera. Najczęściej trzeba trymować cockery o maści czekoladowej i czarnej, natomiast kolorowe: biało-czarne lub biało-pomarańczowe po­rastają niepożądanym włosem najsłabiej.
Przygotowania do trymowania cockera należy zacząć często na 2—3 tygodnie przed wystawą. Na dzień przed trymowaniem psa należy wykąpać. Następnie powinno się go ustawić na stole, dokładnie rozczesać i wyszczotkować. U cockerów maści czarnej i czekoladowej, które naj­częściej posiadają włos stosunkowo najbardziej miękki i większą ilość podszerstka, na 2 tygodnie przed wystawą należy usunąć podszerstek za pomocą nożyka trymerskiego lub gumowych naparstków, które na­kłada się na kciuk i palec wskazujący. Sierść należy usuwać przez kilka kolejnych dni, aby nie zmęczyć psa i nie doprowadzić do podrażnienia skóry. Skórę, w miejscach które trymujemy, należy drugą ręką naprę­żyć, aby włosy lżej wychodziły. Chwytając niewielkie ilości włosów za końce należy je energicznie wyrywać. Usuwa się wszystkie odstające, zakręcone włosy z czaszki, nasady ucha, grzbietu, przedpiersia, podbrzusza, bocznej powierzchni podudzia.
Po usunięciu podszerstka i długich włosów, przystępujemy dopiero do modelowania poszczególnych partii ciała.
Głowa. Czaszka lekko wysklepiona, średniej wielkości, wąska między uszami. Włos na czaszce musi być idealnie przylegający, miękki, bez czuba. Nadmiar sterczących włosów należy usunąć za pomocą gumowych naparstków. Wyrywamy je bardzo delikatnie, powoli, gdyż zabieg jest bolesny dla psa, gdy się go wykonuje nerwowo (rys. d).
Włosy wyrywane z czuba nie odrastają tak szybko i nie zmienia się ich gatunek. U nas zabieg ten często wykonywany jest za pomocą maszynki. Powoduje to szybkie odrastanie włosa szorstkiego, czyli zmia­nę gatunku włosa i zmusza do stałego i częstego używania tych przy­rządów.
Jeśli zdarzy się czasem, że u cocker spanieli, szczególnie jednomaścistych, na kufie i wokół oczu wyrastają ostre włosy (cecha niepożądana), należy je pojedynczo, bardzo blisko skóry, wyciąć nożyczkami.
Oko. U cocker spaniela powinno być średniej wielkości, nie wpad­nięte, ale i nie wypukłe. U tej rasy oczy często ulegają stanowi zapalnemu. Dlatego od młodego wieku należy je bardzo starannie pielęgnować, a przy najmniejszym stanie zapalnym nie lekceważyć i od razu leczyć, gdyż częste, przewlekłe stany zapalne spowodują opuszcze­nie powieki. Szczególnie u psów użytkowych, podatnych na podrażnie­nie powieki ze względu na charakter pracy, należy przemywać spojówki roztworem 1—3% kwasu bornego. Można smarować same powieki cienką warstwą wazeliny, co dobrze wpływa na jej elastyczność i przez to chroni oko.
Ucho. Osadzone nisko, dochodzące do linii oka, wąskie u nasady i stopniowo rozszerzające się. Płat ucha zwiesza się swobodnie. Długość płata ucha przyłożonego wzdłuż kufy powinna dochodzić do końca nozdrzy (oczywiście chodzi tu o płat ucha bez włosów). Długie i nisko osadzone zwisające ucho jest cechą charakterystyczną tej rasy. Pokry­wające je włosy powinny być jedwabiste i proste. Częste rozczesywanie włosów na uszach przyczynia się do prawidłowego ich układania się. Część włosów z zewnętrznej powierzchni małżowiny, szczególnie u na­sady, a także na wewnętrznej stronie małżowiny usznej, wyskubujemy. Włosy z wewnętrznej powierzchni małżowiny usznej, z labiryntu, należy wyciąć, aby uniknąć stałego drażnienia ucha zewnętrznego. Woskowinę uszną należy systematycznie usuwać. Najlepiej wyczyścić ucho watą nasyconą 20% roztworem alkoholu etylowego i następnie przesypać talkiem.
Szyja. Dość długa, ułatwiająca węszenie w biegu, wygięta lekkim łukiem, gładka, bez podgardla i luźnej skóry. Mocno osadzona na tuło­wiu. Sierść na szyi należy lekko zdegażować trymerem, aby uwypuklić jej linię i długość. Włos powinien być usunięty aż do rękojeści mostka (rys. b i c).
Przedpiersie i pierś. Szata powinna być jedwabista, wyczesana. dostawianie zbyt długiego włosa szpeci psa. Długość i ilość włosa w partii: szyja — przedpiersie, stanowi indywidualne kryterium przy­gotowania psa, gdyż zależy od jego budowy anatomicznej. U psów z dość wąskim frontem należy zostawić nieco więcej włosów, natomiast z sze­rokiej piersi można zdjąć ich więcej.
Tułów. Grzbiet powinien być równy, krótki, mocny, szeroki z lekko wysklepionymi lędźwiami. Klatka piersiowa szeroka i głęboka, głębsza niż szersza. Szata na grzbiecie powinna być gładka, prosta, lśniąca, bez śladów skrętów. Włosy jedwabiste powinny spływać po tułowiu ku dołowi, zakrywając jego słabizny.
Zad. Włos na zadzie należy lekko zdegażować, aby uwypuklić jego kształt oraz prawidłowe niskie osadzenie ogona (rys. e).
Ogon. Kopiowany po urodzeniu. Nie powinien być zbyt krótki lub długi. Zakrywać powinien zewnętrzne narządy rodne. Należy usuwać z niego wszystkie frędzle i długie włosy. Przez odpowiednie scieniowanie nadaje mu się kształt owalny. Przy końcu należy go nieco zdegażo­wać. Powinien być w stałym ruchu poziomym, bo świadczy to o typo­wym temperamencie.
Kończyny przednie. Łopatka skośna. Ramię z łopatką tworzy kąt zbliżony do prostego. Kości kończyn grube, krótkie, wyraźnie widoczny łokieć. Stopa kocia, okrągła, szeroka, masywna i krótka. Mocne twarde opuszki, między palcami włosy. Pazury lekko wysklepione, grube, ciemne. Kończyny przednie od strony bocznej i przedniej powinny być pokryte włosem krótkim i gładkim. Od strony tylnej dokładnie rozcze­sany włos, opadający ku dołowi, nie powinien być jednakowej długości na całej kończynie. Od stopy w kierunku tylno-górnym powinien być zdegażowany pod kątem 30°. Włosy sfilcowane należy wyciąć.
Kończyny tylne. Uda silnie umięśnione, szerokie, dobrze wygięte, Staw skokowy dobrze zaznaczony. Podudzie dobrze rozwinięte. Po stro­nie zewnętrznej powierzchni kończyny tylnej uda włosy muszą być gładkie. Włosy sczesane do tyłu powinny dochodzić do stawu skokowego. Powinny być umiejętnie scieniowane, aby nie wystawały zbyt wyraźnie (rys. h). Prawidłowe scieniowanie skróci sylwetkę psa. Frędzle wło­sów od strony przedniej nie powinny także wisieć poza stawem skoko­wym, ale powinny być umiejętnie skrócone i zaokrąglone do podudzia. Przy oglądaniu psa z tyłu opadające włosy wraz z kończynami powinny tworzyć przestrzeń wolną w kształcie trójkąta (rys. a). Prawidłową korektę stawu skokowego przedstawiono na rys. f i g.
Stopy. Włosy na łapach należy co najmniej raz w miesiącu degażować i wycinać odpowiednimi nożyczkami do degażowania włosa i nożyczkami o prostych końcach. Nożyczki do degażowania — to nożyczki fryzjerskie do przerzedzania włosów. Nożyczkami o prostych końcach nadajemy łapie kształt okrągły, koci, a nożyczkami degażującymi lekko cieniujemy sierść na łapie. Nie należy wycinać sierści spomiędzy palców, a jedynie usuwać te długie włosy, które wyrastają na grzbiecie łapy (rys. f). Przy usuwaniu sierści wyrastającej pomiędzy opuszkami palców psa należy położyć na grzbiecie. Usunięcie tej sierści pozwoli na utrzymanie zwięzłej, zwartej łapy, a także nie dopuści do stanu zapalnego pomiędzy palcami. Po usunięciu włosów należy posypać szpary pomiędzy palcami zasypką z talku. Zbyt długie pazury należy obciąć specjalnymi nożyczka­mi, pamiętając o obcięciu pazura na pierwszym palcu przedniej koń­czyny. Należy się zastanowić, czy nie zalecać hodowcom usuwania pierwszego pazura wraz z kopiowaniem ogona, jak to praktykują ho­dowcy angielscy. Zostawianie doprowadza często do wrastania jego w kończynę, a także utrudnia rozczesywanie włosa na przedniej koń­czynie.
Istnieją obecnie dwa wzajemnie tolerowane wzory przygotowania psa do wystawy: klasyczny angielski, przedstawiony powyżej i drugi obecnie wprowadzany, wzorujący się na przygotowaniu cocker spaniela amerykańskiego. Przy drugim przygotowaniu szaty cockera pozostawia się nieco dłuższy włos w niektórych partiach. Łapy są przygotowane podobnie jak u cockera amerykańskiego, pazury zupełnie niewidoczne, włosy umiarkowanie zdegażowane na ich górnej krawędzi. Więcej wło­sów pozostawia się także na kończynach tylnych (patrząc z boku i z tyłu). Nasada ucha jest mocniej zdegażowana. Ten sposób przygotowania włosa jest bardziej naturalny. Pies powinien wyglądać na wystawie tak, jakby posiadał włosy długie naturalne z urodzenia, a nie wystrzyżone jakby wyszedł wprost z salonu fryzjerskiego. Psa powinno się wykąpać tuż przed wytrymowaniem, na dwa tygodnie przed wystawą, aby włosy (szczególnie na grzbiecie) miały czas się natłuścić. Tuż przed samą wy­stawą można psu wymyć tylko włosy długie (nie mocząc włosów na grzbiecie), nawet w samej wodzie bez dodatku mydeł i szamponów. Potem należy wysuszyć włosy za pomocą suszarki elektrycznej, stale czesząc je w kierunku naturalnego ich układania się. Tuż przed wejściem na ring pies musi być rozczesany.

Kazimierz Ściesiński "Spaniele"